Tôi tên là Mai, sinh ra và lớn lên trong một gia đình gốc phố cổ Hà Nội. Lấy chồng xa, tận Cao Bằng, không ít người chép miệng bảo tôi dại, nhưng tình yêu với Hoàng – chồng tôi – khiến tôi tin rằng khoảng cách không quan trọng.
Ngày cưới, bố mẹ chồng đã gửi quà về cho bố mẹ đẻ tôi: vài con vịt cỏ quê và mấy chục cái bánh gai tự gói. Bố tôi vừa mở túi ra, mùi ngai ngái bốc lên, ông cau mày:
“Quà cáp kiểu gì mà hôi hám thế này? Mang về phố mà bày ra thì người ta cười cho.”
Mẹ tôi cũng không chịu nổi, vừa cầm cái bánh gai lên đã đỏ hoe mắt, run run nói:
“Thôi, bỏ hết ra khỏi nhà đi. Để thế này, xấu hổ với họ hàng lắm.”
Tôi đứng giữa, bàng hoàng. Một bên là gia đình ruột thịt, một bên là nhà chồng nơi Cao Bằng xa xôi. Nuốt nước mắt, tôi vội vàng ôm túi quà ra ngoài, vừa đi vừa lén gọi điện cho mẹ chồng.
Đầu dây bên kia, giọng mẹ chồng tôi – bà Sình – run run, ngắt quãng:
“Mai à… trong túi đó… ngoài bánh gai và vịt… còn có mấy bọc nhỏ mẹ gói kỹ. Đó là… mấy chỉ vàng với cuốn sổ tiết kiệm, mẹ chắt chiu cả đời để dành cho con làm vốn khi về làm dâu… Mẹ giấu ở dưới đáy, sợ người ngoài nhìn thấy…”
Tôi chết lặng, tay run bần bật. Trời ơi, hóa ra những thứ bố mẹ tôi vừa ném ra sân kia lại chứa đựng cả tấm lòng, cả máu thịt của người phụ nữ quê nghèo nơi núi rừng.
Tôi bật khóc, lao vội ra ngoài nhặt lại từng gói, từng chiếc bánh gai dính bụi đất. Mẹ tôi thấy tôi khóc nức nở mới hoảng hốt chạy ra. Khi mở lớp lá chuối, nhìn thấy những gói vàng lấp lánh cùng sổ tiết kiệm còn thơm mùi giấy mới, bà chết điếng, tay chân bủn rủn.
Cả nhà im lặng. Không ai dám thốt thêm câu nào. Bố tôi xấu hổ ngồi thụp xuống ghế, còn mẹ thì ôm mặt khóc.
Tối hôm ấy, tôi ôm gói quà ngồi lặng bên góc giường. Tôi nhận ra, tình yêu thương không phải lúc nào cũng được gói ghém trong những món quà sang trọng. Đôi khi, nó nằm trong chiếc bánh gai quê mùa, trong con vịt cỏ tưởng chừng “hôi hám”, nhưng lại nặng tình nặng nghĩa hơn bất cứ thứ gì khác.
