Tôi là Thuỷ, lấy chồng người Điện Biên. Ngày tôi sinh bé đầu lòng, mẹ đẻ – bà Nguyệt – lặn lội hơn 500 cây số từ Hà Nội lên thăm con gái. Tôi vừa mừng vừa lo, sợ mẹ không quen nếp sống miền núi.
Bữa cơm đón bà hôm ấy, bố mẹ chồng tôi – ông Pao và bà Lành – mang ra đúng một đĩa rau dớn rừng xào tóp mỡ, thêm bát canh đắng. Mẹ tôi ngồi nhìn, mặt hơi sượng lại. Bà cầm đũa chấm cho có, nhai vài miếng rồi buông đũa, cổ nghẹn ứ, mắt rơm rớm.
Ăn xong, mẹ kéo tôi vào phòng, ghé tai thì thầm:
“Thuỷ à, con ơi, mẹ chịu không nổi nữa. Con sống ở đây thì khổ cả đời thôi, ăn uống thế này thì lấy gì nuôi con? Mẹ nói thật, ly hôn đi, về Hà Nội với mẹ. Mẹ nuốt không trôi một miếng, nghĩ đến cảnh con sống cả đời ở đây mà lòng mẹ quặn thắt.”
Tôi rụng rời, chưa kịp nói gì thì mẹ lấy túi xách đứng dậy bỏ ra ngoài, gọi xe về luôn.
Thế nhưng chỉ đúng nửa đường, mẹ bất ngờ nhắn cho tôi một tin:
“Thuỷ, chạy xuống bếp ngay, mẹ vừa biết lý do…”
Tôi hoảng hốt lao xuống. Cảnh tượng trước mắt khiến tôi nghẹn ngào: bố mẹ chồng tôi đang lúi húi dưới bếp, ông Pao gỡ từng con gà trong lồng, còn bà Lành thì mở nồi thịt hầm đang sôi sùng sục. Họ thì thầm với nhau:
“Mình nghèo, tiền nong không nhiều, nhưng hôm nay có mẹ vợ ở xa đến, phải làm món gì tử tế chứ. Rau dớn chỉ là món khai vị thôi, gà với thịt trâu hầm đêm qua để dành mới là mâm chính. Để con dâu nó thấy mình cũng biết điều.”
Tôi chết lặng. Thì ra họ chưa kịp mang ra hết mâm, còn đang cặm cụi chuẩn bị phần ăn thịnh soạn hơn. Tin nhắn của mẹ tôi gửi gấp, hẳn là do trên đường về, bà được một chị hàng xóm kể lại: “Bố mẹ chồng nó thương con dâu lắm, thấy bà thông gia lên còn giấu giếm làm món ngon dưới bếp.”
Nước mắt tôi ứa ra. Cái nghèo khiến bữa cơm chưa đủ đầy ngay từ đầu, nhưng tấm lòng thì lại chan chứa.
Đêm đó, tôi ôm con ngồi nghĩ mãi. Người ta giàu sang chưa chắc đã thương mình, nhưng những người tưởng chỉ biết rau rừng tóp mỡ lại đang dành hết những gì tốt nhất cho tôi.