Ngày đầu tiên về làm dâu miền núi, tôi vừa hồi hộp vừa cố gắng tỏ ra lễ phép. Cả ngày loay hoay bếp núc, mồ hôi chảy ròng ròng, tôi nghĩ ít nhất cũng được ngồi ăn cùng cả nhà cho vui. Đến bữa cơm, mâm đã bày đủ thịt cá, rau rừng. Mọi người ngồi xuống, tôi cũng khép nép kéo chiếc ghế ngồi vào bàn
Chưa kịp gắp miếng cơm đầu tiên, chát! – cái tát đầu tiên của bố chồng giáng thẳng vào mặt khiến tôi choáng váng. Rồi cái thứ hai, cái thứ ba liên tiếp vang lên nảy đom đóm mắt. Ông gằn giọng, mặt đỏ gay:
– “Mày không biết phép tắc à? Nhà này từ xưa đến nay con dâu phải để cả nhà ăn xong mới được ăn! Đồ mất dạy!”
Tôi chết lặng. Má nóng rát, tai ù đi, lòng vừa nhục nhã vừa tủi thân. Chồng tôi ngồi cạnh, lúng túng cúi gằm mặt, không dám nói một câu bênh vực. Cả nhà im phăng phắc, chỉ có tiếng bát đũa lách cách, như thể chuyện vừa rồi chỉ là điều bình thường.
Tôi nuốt nước mắt, đứng dậy lùi vào bếp, nhìn mâm cơm dần vơi đi qua cánh cửa. Đến khi mọi người ăn xong, chỉ còn lại vài cọng rau nguội lạnh và bát canh lưng nước, tôi mới được ngồi xuống.
Trong lòng tôi gợn lên một câu hỏi rát buốt: Liệu cả đời này, tôi sẽ phải cúi đầu chịu đựng những “phong tục” thế này hay sao?
Đêm hôm đó, tôi nằm quay mặt vào tường, nước mắt cứ chảy ra mãi. Chồng thì ngập ngừng vài lần muốn nói nhưng rồi im lặng. Sự im lặng ấy còn đau hơn những cái tát của bố chồng.
Sáng hôm sau, tôi dậy sớm hơn thường lệ, nấu cơm, nhóm bếp như một cái máy. Nhưng trong lòng tôi đã có một quyết định. Đến bữa cơm, tôi lại bày mâm ra, lần này cố tình ngồi xuống cùng lúc với mọi người.
Cả nhà sững lại. Bố chồng đập mạnh đôi đũa xuống bàn, ánh mắt như muốn thiêu đốt tôi.
– “Mày còn dám hỗn láo à?!”
Tôi nhìn thẳng vào ông, giọng run run nhưng kiên quyết:
– “Con làm dâu, con nấu cơm, con phục vụ cả nhà. Con không ăn cùng thì con ăn cái gì? Con cũng là người, không phải súc vật chờ ăn thừa.”
Cả gian nhà im phăng phắc. Mẹ chồng xanh mặt, chồng tôi hoảng hốt kéo tay áo tôi, còn bố chồng thì run lên vì giận dữ. Ông vung tay định tát lần nữa, nhưng lần này tôi giơ tay chặn lại.
– “Bố thử tát thêm lần nữa xem. Con có thể nghèo, có thể khổ, nhưng không ai được quyền gọi con là mất dạy chỉ vì con ăn cơm như một con người.”
Ông đứng sững, bàn tay nửa chừng rồi từ từ hạ xuống. Ánh mắt cả nhà như nhìn một kẻ xa lạ. Tôi biết, từ giây phút ấy, mình đã phá vỡ cái luật lệ mà họ coi như bất di bất dịch.
Đêm đó, chồng tôi run rẩy nói:
– “Em làm thế thì từ nay không còn yên thân ở cái nhà này nữa.”
Tôi cười nhạt:
– “Nếu phải sống cả đời trong nhục nhã thì yên thân để làm gì?”
Ngoài kia, gió núi rít lên hun hút. Trong lòng tôi, lần đầu tiên, một ngọn lửa bùng lên – ngọn lửa của sự phản kháng.
